3 thoughts on “Các phương pháp phát hiện sự biến dạng hình

  1. Cảm ơn anh Tuấn về 2 bài rất hay ạ. Em muốn hỏi thêm anh về Bảng Amsler. Em có dùng Amsler truyền thống trong lâm sàng để xác định loại biến dạng hình của BN, còn những phương pháp còn lại chưa dùng qua:
    1. Amsler cải tiến có lợi điểm gì so với Amsler truyền thống không ạ?
    2. Sine Amsler và M chart đo được độ biến dạng hình của BN thì mình có thể dùng phương pháp này để theo dõi diễn tiến cũng như cải thiện trên lâm sàng của bệnh nhân nếu cơ sở không có OCT hay không ạ?
    3. Em có tìm hiểu về Sine Amsler và thấy có khá ít thông tin. Nếu được xin anh chia sẻ thêm về cách dùng Sine Amsler cho BN (BN sẽ nhìn thấy gì qua 8 hình được cho xem và mình sẽ đánh mức độ hay ghi kết quả thế nào ạ)?
    Cảm ơn anh

  2. Chào em,
    Trước tiên anh cảm ơn các câu hỏi rất thú vị của em. Sau đây, anh lần lượt trả lời từng câu với những kiến thức mà anh tìm hiểu được nhé.
    1. Amsler cải tiến có lợi điểm gì so với Amsler truyền thống không ạ?
    Thật, từ “cải tiến” là anh dịch từ chữ “modified” (Amsler grid), có thể nó chưa thật sự chính xác, vì cái gì cải tiến thì thường tốt hơn đúng không. Nhưng ở đây, có vẻ như “modified” Amsler grid không hẳn tốt hơn Amsler grid truyền thống.
    Đặc điểm của từng loại Amsler grid thì anh đã mô tả rồi. Ngoài khác biệt về màu sắc nền và đường thẳng, ta thấy modified Amsler grid còn có kích thước rộng hơn (12x12cm). Tuy nhiên, các ô vuông nhỏ phía trong thì to hơn rất nhiều so với Amsler grid truyền thống, do vậy mà độ nhạy sẽ kém hơn trong việc phát hiện sự biến dạng hình.
    Nghiên cứu của Augustin và cộng sự tiến hành trên 182 mắt tại Hoa Kì năm 2005 kết luận rằng, Amsler truyền thống có độ nhạy tốt hơn và đáng tin cậy hơn, đặc biệt là trên những bệnh nhân có thị lực  0.5 (TL thập phân). Và tác giả cũng kết luận là không nên dùng modified Amsler grid.
    Anh có đính kèm bài báo cho em nè.
    2. Sine Amsler và M chart đo được độ biến dạng hình của BN thì mình có thể dùng phương pháp này để theo dõi diễn tiến cũng như cải thiện trên lâm sàng của bệnh nhân nếu cơ sở không có OCT hay không ạ?
    Khi điều trị và theo dõi bệnh nhân có bệnh lý hoàng điểm, ta phải theo dõi nhiều đặc điểm như: thị lực, hiện tượng biến dạng hình, sang thương võng mạc quan sát qua việc soi đáy mắt, hình ảnh OCT… Như vậy, biến dạng hình hay OCT chỉ là 1 yếu tố thôi. Do đó, để đánh giá tình trạng bệnh lý hiện tại của bệnh nhân có cải thiện hay trở nặng hơn, ta cần kết hợp nhiều đặc điểm thì mới có kết luận của mình sẽ đáng tin cậy hơn (càng nhiều đặc điểm thì càng tin cậy hơn).
    M chart là phương tiện anh hay dùng nhất trong lâm sàng vì nó gọn nhẹ, dễ sử dụng và có thể giúp phần nào định lượng được mức độ biến dạng hình của bệnh nhân. Hiện đã có rất nhiều nghiên cứu cho thấy bảng M khá nhạy trong việc phát hiện sự biến dạng hình, như trong nghiên cứu của Nowomiejska và cộng sự là 89% (Anh gửi cho em nghiên cứu của tác giả để em tham khảo hén). Còn bảng Sine Amsler thì hiện anh chưa dùng nên không cho em ý kiến được. Nhưng anh muốn nhấn mạnh, dùng bảng M hay Sine Amsler thì mình vẫn phải tham khảo nhiều đặc điểm khác của bệnh nhân như thị lực, khám đáy mắt và OCT…
    3. Em có tìm hiểu về Sine Amsler và thấy có khá ít thông tin. Nếu được xin anh chia sẻ thêm về cách dùng Sine Amsler cho BN (BN sẽ nhìn thấy gì qua 8 hình được cho xem và mình sẽ đánh mức độ hay ghi kết quả thế nào ạ)?
    Trên lâm sàng, anh hay dùng nhất là bảng M, còn lưới Sine Amsler thì anh chưa xài. Ngoài cấu tạo lưới Sine Amsler anh mô tả ở trên, đọc ở 1 nghiên cứu, anh thấy người ta có chỉ thêm như sau:
    Đầu tiên, bệnh nhân chỉ dùng MẮT BỆNH nhìn vào lưới Amsler truyền thống để ghi nhớ vị trí và mức độ biến dạng hình.
    Sau đó, bệnh nhân chỉ dùng MẮT LÀNH nhìn vào 8 lưới Sine Amsler (mỗi lưới tương ứng 1 grade từ grade 1 đến grade 8) để xem hình nào giống với mức độ biến dạng hình mà bệnh nhân thấy được ở MẮT BỆNH. Tuỳ theo lưới mà bệnh nhân chọn, ta sẽ có grade biến dạng hình tương ứng (từ 1 đến 8).
    Dựa vào mô tả ở trên, anh thấy phương pháp này rất phụ thuộc vào trí nhớ của bệnh nhân.
    Anh gửi cho em bài báo để em đọc thêm nhé.

    Hy vọng câu trả lời của anh sẽ phần nào làm em hài lòng.

    Anh Tuấn

    1. Dạ, cảm ơn anh rất nhiều vì câu trả lời quá chi tiết ạ. Em cũng đã xem qua những bài báo anh đính kèm.
      Em sẽ thử sử dụng thêm M- chart để chẩn đoán và theo dõi BN kèm khám lâm sàng ạ.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *